အိႏၵိယ၌ ၁၈၉၉-ခု ဘုရင္ခံခ်ဳပ္အျဖစ္ျဖင္႔ ေလာ႔ကာဇင္ ေရာက္လာခဲ႔ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ခန္႔ ခြဲမွုတြင္ အလြန္ေတာ္သည္ဆိုျပီး ႏွစ္ႏွစ္တိုးတတ္ခန္႔ထားျခင္း ခံရသည္။
၎ဘုရင္ခံခ်ဳပ္က ၁၉၀၄- ခုႏွစ္တြင္ ဘဂၤလားနယ္ကိုအေရွ့ႏွင္႔အေနာက္ ႏွစ္ပိုင္းခြဲျခားလိုက္ရာက ဘဂၤလားမွ အမ်ဳိးသားတို႔ မခံမရပ္နိုင္၍ ဆူပြက္လာၾကသည္။
ထိုအခ်ိန္၌ ေဒါက္တာ ရာဘင္ဒရာနတ္သ္တဂိုးႏွင္႔စိအာေဒတ္(စ္)ဆိုေသာ ပညာရိွပုဂၢိဳလ္ၾကီးႏွစ္ဦးက ေခါင္းေဆာင္လ်က္ ဆူပြက္ကန္႔ကြက္လာၾကရာ ပညာတတ္ပုဂၢဳိလ္ အမ်ားကပင္လွ်င္ ထိုအေရးကိစၥအတြက္ ရြတ္ရြတ္ခြ်န္ခြ်န္ ေဆာင္ရြက္လာၾကသည္။
အမ်ိဳးသားေကာလိပ္တစ္ခုကို တည္ေထာင္ၾကရာ ဗင္နိုဂိုရွ္ ဆိုသည္႔ အိုင္စီအက္စ္ အရာရိွၾကီးတဦးက အလုပ္မွ ထြက္ျပီးလွ်င္ေက်ာင္းအုပ္ၾကီးအျဖစ္ျဖင္႔ ေဆာင္ရြက္၍ ထိုေကာလိပ္တြင္ အရွင္ ဥတၱမကပါ႒ိႏွင္႔ ဗုဒၶဘာသာကို မိမိစြမ္းေဆာင္နိုင္သေလာက္ ျပသျခင္းျဖင္႔ ကူညီေဆာင္ရြက္ေလသည္။
သို႔ေဆာင္ရြက္ရင္းျဖင္႔ပင္ သကၠဋ၊ သဂၤလီ၊ နာဂရီစေသာေရွးေဟာင္း ဟိႏၵဴက်မ္းစာ တို႔ကိုသင္ၾကားျပန္သည္။
ထိုေက်ာင္း၌ ပါ႒ိပေရာ္ဖက္ဆာအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ပင္ အမ်ိဳးသားအတြက္ ေဆာင္ရြက္လိုစိတ္ ျပင္းျပလာျပန္၏။
အိႏၵိယအမ်ိဳးသားတို႔ကား တဆင္႔ထက္ တဆင္တက္၍ မိမိတို႔တိုင္းျပည္အတြက္ ရသင္႔ရထိုက္ေသာအခြင္႔အေရးတို႔ကို ေတာင္းဆိုလာၾကရာ ေျပာက္က်ားနည္းျဖင္႔ အစိုးရဌာနတို႔ကို ျဖိဳခြင္းတိုက္ဖ်က္ရပင္ၾကိဳးစားၾကျပီးလွ်င္ လွ်ဳ႔ိ၀ွက္သူပုန္အသင္းမ်ားကိုတည္ေထာင္ၾကသည္ျဖစ္ရာ အေတာ္မ်ားမ်ားပင္ ဖမ္းဆီးအျပစ္ေပးျခင္းခံရခဲ႔သည္။
ဗမာ႔နိုင္ငံေရးစလာခဲ႔ပံု
ထိုအခ်ိန္ကပင္လွ်င္ ဗမာမ်ားမွာလည္း နိုင္ငံေရးကိုျပင္းျပင္းထန္ထန္ပင္ မေဆာင္ရြက္ၾကေသးေစကာမူ နိုင္ငံေရးကို အေျချပဳေပးလိုက္ေသာ ၀ိုင္၊ အမ္၊ ဘီ၊ ေအ အသင္းမ်ားကား စလ်က္ရိွေနျပီး ျဖစ္သည္။
ဘာသာေရးအသင္းမ်ားဟူ၍ ၁၈၉၇ ခုႏွစ္ (ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၅၉-ခုႏွစ္) တြင္မႏၱေလး၌ ဗုဒၶဘာသာ ႏုဂၢဟအသင္းဟူ၍ ဖြင္႔ၾကျပီးလွ်င္ သာသနာေရးသက္သက္ကို ေဆာင္ရြက္ၾကသည္။
၉-ႏွစ္ေလာက္ၾကာျပီး ၁၉၀၆- ခုႏွစ္တြင္ ၀ိုင္အမ္းဘီေအအသင္းကို ရန္ကုန္ျမိဳ႔တြင္ စတင္ဖြင္႔ရာ ဦးဘေဖ (ယခု ဘၾကီးေဖ) ဦးေမာင္ၾကီး (အမ္ေအ) ႏွင္႔ ဦးစိန္လွေအာင္ (၀တ္လံုေတာ္ရ) တို႔က ဦးစီးေခါင္းေဆာင္ၾကသည္။
၁၉၀၈-ခုႏွစ္ ၎၀ိုင္အမ္ဘီေအ အစည္းအေ၀းကို က်ံဳးၾကီးလမ္း မင္းၾကီးကေတာ္ ေဒၚျမေမေကာင္းတြင္ က်င္းပရာ စာေတာ္ျပန္ျမိဳ႔အုပ္ ဦးဘက ဥကၠဌအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ျပီးလွ်င္ နယ္မ်ား၌လည္း ဖြင္႔လွစ္ရန္လိုအပ္သည္ဟု ဆံုးျဖတ္ၾကလွ်က္ ပညာ၀န္ေထာက္ ဦးမံုႏွင္႔ ၀တ္လံုေတာ္ရ ဦးေမေအာင္တို႔က နယ္သို႔ထြက္ျပီး ေဆာင္ရြက္ၾက၍ အလင္းမ်ားအေတာ္အသင္႔ တိုးတက္လာခဲ႔ေလသည္။
No comments:
Post a Comment